Activiteiten verenigingsjaar 2025 - 2026

 

Dinsdag 4 november 2025 
Lezing Open je ogen: Natuur of biodiversiteit is overal om je heen. 
door dhr. dr. Maurice Martens 

Onder belangstelling van zo’n 45 mensen, waaronder een heel aantal mannen, hebben wij weer kunnen genieten van de geweldige expertise op het gebied van Natuur van de Heer  Maurice Martens. Hij heeft ons meegenomen op een digitale tocht door Maastricht en omgeving om ons te laten kijken naar de geweldige diversiteit aan planten en dieren, die er in onze directe omgeving is. Hij deed dit n.a.v. het boek : Natuurlijk Maastricht: Een compacte stad in een weids landschap, waarvan hij medeauteur is. Dit boek is tot stand gekomen door een samenwerking van Flora van Nederland, Natuurhistorisch Genootschap, IVN, CNME en de Universiteit van Maastricht. Dit is een soort bijbel van de biodiversiteit. Hij begon overigens met een krantenartikel over een Finse school, die de kinderen weer laat wroeten in de aarde om hen zo te laten wennen aan hun omgeving, want je immuniteit moet groeien en teveel hygiëne kan dat verstoren, waardoor er meer allergieën voorkomen. Door aantastingen van de natuur door vooral de mens is de diversiteit afgenomen, maar er is nog veel wel aanwezig en er zijn ook verbeteringen , zoals de betere waterkwaliteit van Maas en Jeker, waardoor sommige vissen zijn teruggekomen. Aan de hand van zo’n 150 foto’s werden we door de schoonheid van onze Maastrichtse Natuur gevoerd. Het voert te ver om alles te benoemen maar het verliep van de witte gehoornde klaverzuring tussen onze stoeptegels tot de vuursalamander in onze fortificaties. Wat een geweldige hoeveelheid kennis met mooie verhalen er omheen werd hier tentoongespreid. We wonen in een prachtige omgeving en we gaan er misschien nu ook bewuster naar kijken. 
 

Maandag 20 oktober 

lezing ‘leefstijl’ door Hub Dautzenberg

Hoe zag leefstijl vroeger uit in de tijd van de jagers en verzamelaars. Alles wat beschikbaar was, werd gegeten om te overleven. Dit waren soms gedurende langere tijd zoete bessen of vetrijk voedsel. We zijn dan ook a.h.w. voorgeprogrammeerd om zoet en vet te eten, het is een natuurlijke drive, genetisch bepaald. 

Meerdere factoren spelen een rol in onze leefstijl zoals opvoeding (hoe werd thuis gekookt en wat werd vooral gegeten) maar ook cultuur (Engels, Amerikaans ontbijt). Daarnaast is de omgeving bepalend. Hoe ziet een buurt eruit, hoeveel groen is aanwezig en wat zijn de mogelijkheden om te bewegen. Hoe dichter de huizen op elkaar gebouwd zijn hoe minder bewegingsruimte. Gewoontes hebben invloed: we weten dat roken en alcohol drinken niet goed is voor onze gezondheid en toch blijven we het doen. Moeilijk om gewoontes af te leren. Een belangrijke rol in ons leven speelt stress en hieraan gelinkte problemen. 

Als we (chronisch) ziek zijn, willen we het liefst met zo weinig mogelijk inspanning weer gezond worden en kiezen dan ook eerder voor een recept voor medicijnen van de huisarts dan dat we onze leefstijl onder de loep nemen en hiermee actief aan de slag gaan. De definitie van gezondheid van M. Huber (2016) gaat om het nemen van de eigen regie bij het spelen van problemen in verschillende domeinen. Ze spreekt van positieve gezondheid die verschillende pijlers kent: naast de lichaamsfuncties (zoals klachten en pijn) gaat het ook om mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, sociaal maatschappelijk participeren en het dagelijks functioneren (zie dia in de presentatie). 

Fysiologisch gezien is de gemeenschappelijke factor bij chronische gezondheidsproblemen het vrijkomen van ontstekingseiwitten. Dit gebeurt ook bij een ongezonde leefstijl. Het leidt o.a. tot symptomen als vermoeidheid, toename van depressieve gevoelens. Hoe iemand zich voelt heeft via die vrijgekomen stoffen ook invloed op de hersen-darm-as en hiermee invloed op fysiologische processen in het lichaam. Langdurig ziek zijn heeft dus invloed op het darmstelsel. 

De hierboven vermelde processen zijn te beïnvloeden
- Arts die medicatie voorschrijft bijv antidepressiva
- Automedicatie, zelf op zoek gaan wat te doen. Dit kan ook zijn het gebruik van meer alcohol, je verliezen in gamen of drugs
- Leefstijl onder de loep nemen en veranderingen aanbrengen (zie de dia’s in de presentatie voor meer informatie)

Voeding speelt een belangrijke rol bij de leefstijl. Dit blijkt ook bij mensen die in een blue zone wonen waar ze een hoge levensverwachting hebben. Ze eten vaak vegetarisch, streekproducten. Naast voeding speelt in de blue zone ook het natuurlijk bewegen (wat vind je leuk), leven in het hier en nu, sociaal aspect en zingeving een rol. 

Een dieet volgen werkt vaak niet omdat dit tegen het eigen gevoel ingaat. Beter wordt gekozen voor andere oplossingen zoals het gebruik van kleinere borden en het eettempo verlagen. Het verzadigingsgevoel treedt later op. Bij langzamer eten treedt het verzadigingsgevoel op bij de laatste hap i.t.t. snel eten. De behoefte bij dit laatste om nog een portie te nemen, is groter omdat het hongergevoel nog niet verdwenen is. Ook bewust stil staan bij wat je eet (sensorisch genieten) en samen koken, samen eten, dragen bij aan mindful eten. 

E-nummers zit in elke voeding dus niet alleen toegevoegd aan bijvoorbeeld vlaai maar ook in fruit. E-nummers zijn uitvoerig getoetst en veilig maar gebruik ze met mate. Slapen vormt ook een onderdeel van leefstijl. De slaap is opgebouwd uit stappen van ongeveer 90 minuten. Het bestaat uit 5 cycli per tijdsduur die meerdere fasen kennen. Aan het begin van de nacht is de slaap veel dieper dan tegen de ochtend. Er zijn meerdere redenen waarom slaap belangrijk is. Tijdens de slaap worden de hersenen schoongeveegd, afvoer van afvalstoffen. Slechter slapen heeft dan ook invloed op ziektes van het brein.
Tijdens het slapen leer je door, abstracte kennis wordt vastgelegd. En problemen kunnen opgelost worden. ’s Nachts komen groeihormonen vrij die nodig zijn voor het herstel van het weefsel. 

Vanwege al deze factoren is de kwaliteit van de slaap van belang. Je kunt zelf maatregelen nemen om de slaapkwaliteit te bevorderen: zorgen voor ontspanning voor het slapen gaan (muziek, kleine wandeling), geen inname van cafeïne (uit onderzoek blijkt dat het beter is om na de lunch geen cafeïne meer te gebruiken), geen warm bad nemen voor het gaan slapen (kerntemperatuur neemt dan toe en het duurt daardoor langer eer die gezakt is naar de temperatuur behorend bij de slaap).  

We kennen ochtend- en avondmensen. We leven in een maatschappij die afgestemd is op ochtendmensen zoals aanvang van werk, school (08.30 uur). Hierbij wordt geen rekening gehouden met het natuurlijke bioritme van de mens, terwijl het belangrijk is om het eigen ritme vast te houden. Helaas is dat niet vaak te realiseren. Een natuurlijk ritme omvat 7-8 uur slaap.
Een middagdutje/powernap kan helpen je weer fitter te voelen. Dit moet dan voor 15.00 uur gebeuren en niet langer dan een half uur duren.
Zelf heb je invloed op factoren die zorgen voor een fitte slaap: je moe maken overdag, geen of minder alcohol drinken, zorgen voor een schone opgeruimde slaapkamer met de juiste temperatuur (16-19 graden).
Tot slot zijn er gelukscoctails zoals het hebben van enkele betrouwbare vrienden, een stabiele liefdesrelatie in de brede zin van het woord. Wat ook kan helpen is elke dag 3 positieve gebeurtenissen benoemen.

Donderdag 9 oktober.
Najaarswandeling 'op Sint Pieter'/ ENCI groeve.

Na enkele dagen met somber grijs weer werden we vandaag verrast door een prachtig zonnige herfstdag. 37 dames hadden zich opgegeven om vandaag mee te genieten van een heerlijke wandeling vanaf de Sint Pietersberg en rond de Enci groeve. Rond 10 uur kwamen ze van alle kanten bij de parkeerautomaat van het 'oog van Maastricht', waarna we bij 'Monta Nova' getrakteerd werden op overheerlijke vlaaien en een keurig geserveerde kop koffie of thee.
Onze twee prachtige wandelingen waren afwisselend, met schitterende uitzichten en bovendien sportief uitdagend.
Bij de kiekoet kwamen de twee groepen (korte en lange wandeling) elkaar toevallig weer tegen en liepen samen langs het Fort terug naar Monta Nova waar hen een heerlijk verzorgde lunch wachtte. Iedereen heeft volop genoten. 
Met dank aan de geweldige organisatie, goede voorbereiding en strakke wandelleiding van Annie en Gertie. Tip: Kijk vooral ook even naar de foto's.   

Dinsdag 23 september 2025
‘Sociaal werken aan Veerkracht’ lezing door mw. dr. Maja Rocak

Dinsdagavond hebben we in een goed gevulde zaal met 60 leden en gasten een interessante lezing gehad over Sociale Veerkracht.
Veerkracht als term is erg in op dit moment maar heeft voor iedereen wel een andere lading, waardoor definiëring best moeilijk is maar voor Veerkracht zijn 2 zaken erg belangrijk nl:

1. Tegenslag, die chronisch of acuut kan zijn.
2. Hulpbronnen in je omgeving, die niet gelijk verdeeld zijn.(We denken hierbij aan financiën, zorg, aandacht, netwerken). Tekort daaraan kan leiden tot niet-erkenning van volwaardig burgerschap en tot schaamte, wat vervolgens Veerkracht bemoeilijkt. Geen Veerkracht en dus het onvermogen om met tegenslag om te gaan zou dan je eigen schuld zijn.

Groepen met verschillende toegang tot hulpbronnen komen soms niet met elkaar in contact; daarvoor is het nodig uit je bubbel te treden en mogelijkheden te scheppen voor sociale cohesie, sociaal leren en maatschappelijke zeggenschap.
Hulp bij het verkleinen van het verschil in toegang zou structureler moeten zijn want instellingen als de voedselbank, hoe waardevol ook, zijn symptoombestrijding en lossen de  problemen niet op. Zoals Maja dat benoemde als ” Dweilen met de kraan open”. Het zou niet nodig moeten zijn.
Het Gilde werd als een structurele stap gezien om je netwerk te vergroten.
Na de pauze ging Maja vooral in op de Ouderen als “Dragers van Veerkracht” in de Gemeenschap. Kijk bijvoorbeeld bij:

1. De informele zorg als oppassen bij de kleinkinderen of boodschappen doen voor de buurvrouw
2. Sociale netwerken en ontmoeting
3. Levenswijsheid en rituelen (Sinterklaas vieren)
4. Vrijwilligerswerk

Gemeenschap is niet vanzelfsprekend en zorgt voor nieuwe kwetsbaarheid; door de veranderde waarde van religie is er minder ontmoeting en ook het beleid is meer gericht op zelfredzaamheid.
Verbinding vraagt om actieve ondersteuning als sociale verbanden onder druk staan.
Voor veel vrouwen in de zaal was het een geruststelling dat Vrouwen door Maja werden gezien als de “Stille motor” van onze maatschappij, die relatief veel in de informele zorg opereren en de maatschappij daardoor draaiend houden.
Mannen vallen eerder uit.
Maja sloot af met een samenvatting, waarin de herwaardering van de gemeenschap, de aandacht voor elkaar, de erkenning van het verlies, de niet-vanzelfsprekendheid, de sleutelrol van de ouderen en de noodzakelijke ondersteuning bij dit alles centraal stond.
We gingen naar huis met misschien meer vragen dan antwoorden maar het had iedereen wel aan het denken gezet.
 

Openingsavond en Algemene Ledenvergadering 15 september 2025

Het is weer zover, de aftrap van het nieuwe seizoen 2025 - 2025.
Bij binnenkomst in de vertrouwde Stip staat zoals gebruikelijk een overheerlijk stuk vlaai klaar samen met een kop koffie of thee. De hartelijke begroetingen zijn niet van de lucht en iedereen lijkt blij elkaar weer te zien.
Met ongeveer 90 dames is de zaal mooi gevuld. Onze voorzitter Mariann heet iedereen welkom en speciaal onze nieuwe leden die zich op verzoek even voorstellen.
We staan samen stil bij de leden die in het afgelopen jaar zijn overleden.
Na enkele huishoudelijke mededelingen opent de voorzitter de vergadering. In een via powerpoint opgestelde terugblik en aangevuld met mooie teksten, vertelt Lilian Vleugels wat we zoal gedaan hebben in het afgelopen jaar. Elly Gruijters leest een paar mooie gedichten voor die in de afgelopen convo's gepubliceerd zijn. Kijk vooral nog eens terug op de website onder Terugblikken, daar staan van vele jaren samenvattingen van al onze activiteiten en ook de bijbehorende foto's.
Onze penningmeester geeft daarna uitleg over het financiële gedeelte van het afgelopen verenigingsjaar. Aan de hand van een aantal beelden geeft zij toelichting op de inkomsten en uitgaven. We zijn een gezonde vereniging waardoor wederom geen contributieverhoging nodig is. De kascontrolecommissie heeft de boeken bekeken en verleent decharge aan onze peningmeester.
Bestuurslid Marjo Waltmans gaat een tweede termijn van vier jaar aan en als secretaris van ons bestuur is zij een belangrijke schakel in onze vereniging.
In de rondvraag worden nog tips gegeven over het vinden van je mail met de link naar de convocatie voor het geval die in de spam terecht komt. Mocht dit niet lukken kijk dan eens bij elkaar of vraag hulp bij een van de bestuursleden. Op de website staat de actuele convocatie onder het kopje 'Actueel' .
Onder applaus sluit Mariann de vergadering.

We ontvangen vandaag ook vertegenwoordigers van het Kinder Vakantiewerk uit de vier kernen van onze gemeente. Ons sociaal project voor het komende seizoen. Op de website onder Sociaal Project vindt u uitleg over de werkwijze van het Kindervakantiewerk. De vertegenwoordigster van Geulle kon helaas niet aanwezig zijn, maar heeft ons geinformeerd over de werkwijze. In de diverse kernen (Bunde, Geulle, Meerssen en Rothem) nemen in totaal zo een 500 tot 600 kinderen deel aan de vakantiewerk-week. In totaal zijn er ongeveer 250 vrijwillgers die de week voorbereiden en daarna veilig uitvoering geven aan alle activiteiten, op creatief, sportief en ontspannen gebied. De voorzitters van Bunde, Meerssen en Rothem stellen zichzelf voor en geven uitleg over wat ze verder doen en hoe ze het ook financieel moeten zien rond te breien. We verheugen ons om hun op het einde van het jaar een mooie cheque te kunnen overhandigen.

Na dit officiële gedeelte wordt ons samenzijn gezellig voortgezet onder het genot van een drankje en een borrelhapje, maar vooral ook met bijpraten en aandacht hebben voor elkaar. Ons motto ' Stap uit je Bubbel' is vanavond zeker toegepast. Kortom: we gaan weer beginnen en deze eerste avond is een mooie start van ons 70e verenigingsjaar.